
Σίτιση είναι η ικανότητα κράτησης και διαχείρισης του φαγητού στην στοματική κοιλότητα με σκοπό την κατάποση του, από την άλλη η κατάποση είναι η σύνθετη διαδικασία και ενέργεια κατά την οποία το φαγητό ή το υγρό μεταφέρεται από την στοματική κοιλότητα στο στομάχι διαμέσου του φάρυγγα και του οισοφάγου. Αποτελούν μια πολύπλοκη διεργασία η οποία χωρίζεται σε πέντε φάσεις:
1.Προ-στοματική φάση
2.Στοματική φάση
3.Φαρρυγγική φάση
4.Οισοφαγική φάση
5.Γαστροεντερική φάση
Tα προβλήματα που αφορούν σε δυσκολίες σίτισης του παιδιού και του βρέφους είναι αρκετά συχνά (25-35 % σε τυπικά παιδιά και 40-70% σε πρόωρα βρέφη και παιδιά με χρόνια νοσήματα). Τα προβλήματα στη σίτιση είναι αποτέλεσμα απόκλισης από την φυσιολογική ανάπτυξη των μηχανισμών σίτισης-κατάποσης καθώς και από την γενικότερη ανάπτυξη κινητικών, αισθητικών αντανακλαστικών και μηχανισμών συμπεριφοράς.
Τα βασικά χαρακτηριστικά και συμπτώματα των δυσκολιών σίτισης είναι τα εξής:
- Αναγούλα με την λήψη ή την θέα της τροφής
- Επιμονή στην άρνηση λήψης τροφής
- Δυσφαγία
- Ανησυχία, ανορεξία, εμετός, επίκληση κοιλιακού άλγους
- Παρατεταμένα ή διακεκομμένα γεύματα
- Νυκτερινή σίτιση
- Έλλειψη της αντίστοιχης για την ηλικία του ανεξαρτησία στην σίτιση
- Απόσπαση της προσοχής του παιδιού για να αυξηθεί η ποσότητα τροφής
- Παράταση της λήψης γάλακτος
- Δυσκολία στην εισαγωγή στέρεων και σύνθετων τροφών
- Διάφορα νευρολογικά αίτια
Η υπερβολική επιλεκτικότητα από την άλλη περιέχει τα εξής χαρακτηριστικά:
- Τρώνε το μέγιστο 10-15 τροφές
- Έχουν αισθητηριακή απέχθεια σε τροφές
- Αρνούνται να φάνε ομάδες τροφίμων που σχετίζονται με συγκεκριμένη γεύση, υφή, οσμή, θερμοκρασία, εμφάνιση
- Μπορεί να σταματήσει τη φυσιολογική στοματική κινητική δεξιότητα
- Κάποια παιδιά εμφανίζουν επιπρόσθετες αισθητηριακές δυσκολίες
- Πολύ συχνή στον αυτισμό και στο SPD (Διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας)
- Συχνή επίσης σε χειριστικά παιδιά
Συμβουλές για γονείς
- Επανάληψη: Χρειάζεται να εκτεθούν 8-10 φορές σε ένα νέο τρόφιμο πριν το δοκιμάσουν
- Δημιουργήστε ελκυστικά πιάτα
- Το νέο τρόφιμο μπορείτε να το τοποθετήσετε σε μικρή ποσότητα δίπλα σε ένα οικείο τρόφιμο
- Εισάγετε την νέα τροφή στην αρχή του γεύματος όταν το παιδί θα είναι πεινασμένο
- Λεκτική επιβράβευση μόλις καταναλωθεί το νέο τρόφιμο
- Ενεργή συμμετοχή των παιδιών στην προετοιμασία των γευμάτων
- Διατροφικά πρότυπα: Γονείς και αδέρφια
- Εκθέστε το παιδί σε τροφές χωρίς να πρέπει οπωσδήποτε να τις φάει
- Έμφαση στην ποιότητα και όχι στην ποσότητα
- Παίξτε με το φαγητό. Π.Χ. ζωγραφίστε με τον πουρέ πατάτας
- Βεβαιωθείτε ότι το παιδί μπορεί να διατηρήσει την καθιστή θέση στο τραπέζι και μπορεί να χρησιμοποιήσει κουτάλι ή πιρούνι
Θυμηθείτε: υπερβολική πίεση και τιμωρία δημιουργεί απέχθεια για το τρόφιμο στο μέλλον.
Όταν οι γονείς θα παρατηρήσουν τέτοιου είδους δυσκολίες στο παιδί καλό θα είναι να απευθύνονται σε εργοθεραπευτή και λογοθεραπευτή για την πλήρη αξιολόγηση και τον σχεδιασμό της κατάλληλης παρέμβασης για την αντιμετώπιση των δυσκολιών.