Για να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα θα πρέπει πρώτα να δούμε και να κατανοήσουμε τι είναι η ανάγνωση.
Τι είναι η ανάγνωση;
Ανάγνωση λοιπόν είναι η αναγνώριση των γραπτών συμβόλων (των γραμμάτων) που συνθέτουν ένα γραπτό κείμενο καθώς και η κατανόηση του περιεχομένου του. Όταν διαβάζουμε ένα κείμενο ουσιαστικά αποκωδικοποιούμε με μια αυτόματη διαδικασία τα γράμματα και επίσης αυτόματα το κατανοούμε.
Η ικανότητα της ανάγνωσης αναπτύσσεται σταδιακά κατά τα χρόνια της προσχολικής και της σχολικής εκπαίδευσης.
Όταν τα παιδιά βρίσκονται περίπου στα τρία τους χρόνια αντιλαμβάνονται τι είναι γραπτό κείμενο και το ξεχωρίζουν από την εικόνα. Δηλαδή σε ένα παραμύθι καταλαβαίνουν πού «λέει κάτι».
Αρχικά αντιλαμβάνονται τις λέξεις που βλέπουν συχνά σαν μια εικόνα. Ξεχωρίζουν πού γράφει επάνω στη συσκευασία τη μάρκα της αγαπημένης τους σοκολάτας ή το όνομα στο γάλα που πίνουν. Αν όμως ο γονιός το γράψει σε ένα κομμάτι χαρτί, δεν θα μπορέσουν να το διαβάσουν, επειδή δεν έχουν ακόμα αναπτύξει την ικανότητα αποκωδικοποίησης των γραπτών συμβόλων-γραμμάτων, για την οποία ήδη μιλήσαμε. Δεν αναγνωρίζουν ακόμα τα γράμματα και δεν αντιστοιχίζουν σε κάθε γράμμα έναν ήχο.
Πότε ξεκινούν τα παιδιά την ανάγνωση;
Πριν ξεκινήσουν την Α’ Δημοτικού, κατά τα χρόνια της προσχολικής εκπαίδευσης, αλλά κυρίως στην Α΄ Δημοτικού τα παιδιά εξασκούν και αναπτύσσουν την ανάγνωση. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι μέσω της εκμάθησης των γραπτών συμβόλων (των γραμμάτων) και των ήχων τους παύει η λέξη να είναι μια εικόνα αλλά είναι πλέον σύμβολα που αντιστοιχούν σε ήχους και έχουν νόημα.
Κάπου εκεί ξεκινάει το μακρύ ταξίδι της ανάγνωσης, το οποίο περνάει από πολλές φάσεις μέχρι το παιδί να φτάσει στο σημείο να διαβάζει ένα κείμενο και να κατανοεί τον στόχο του συγγραφέα του.
Είναι πολυ βασικό, λοιπόν, τα πρώτα βήματα των παιδιών στην ανάγνωση να γίνονται με συστηματικότητα και προσοχή, ώστε να μην υπάρξουν κενά και παραλείψεις. Κλείνοντας, αξίζει να τονίσουμε το ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη μέριμνα σε τυχόν δυσκολίες που θα αντιμετωπίσει το παιδί, γιατί η όσο το δυνατόν πιο έγκαιρη αντιμετώπισή τους θα έχει τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα στην πρόοδο του παιδιού.”